Astrofizyka

Astrofizyka

Astrofizyka to jedna z dwóch dziedzin astronomii, w ramach której prowadzone są we Wrocławiu badania naukowe. Obecnie w Zakładzie Astrofizyki i Astronomii Klasycznej (ZAiAK) I.A.U.Wr. zatrudnionych jest dziesięciuastrofizyków (Henryk Cugier, Jadwiga Daszyńska-Daszkiewicz, Zbigniew Kołaczkowski, Grzegorz Kopacki, Gabriela Michalska, Joanna Molenda-Żakowicz, Ewa Niemczura, Milena Ratajczak, Andrzej Pigulski i Przemysław Walczak). W badaniach astrofizycznych uczestniczy też pięciu doktorantów (Przemysław Bruś, Dawid Moździerski, Jakub Ostrowski, Wojciech Szewczuk i Ewa Zahajkiewicz). Tradycyjnie, podstawowym tematem badań wrocławskich astrofizyków są gwiazdy zmienne, przede wszystkim zaś gwiazdy pulsujące. Najważniejsze projekty badawcze realizowane obecnie przez astrofizyków to:

  • Poszukiwanie gwiazd zmiennych typu B w młodych gromadach otwartych. W szczególności dotyczy to zmiennych typu β Cephei oraz wolno pulsujących gwiazd typu B (SPB). W ramach programu poszukiwania gwiazd zmiennych wykonywana jest też fotometria wielobarwna BV(RI)C gromad otwartych.
  • Przegląd gromad otwartych pod względem obecności w nich gwiazd Be. Do tego celu wykonywana jest fotometria Hα w dwóch filtrach o szerokościach połówkowych odpowiednio 3 i 20 nm.
  • Analiza fotometrii otrzymanej w ramach projektów OGLE, MACHO i ASAS.
  • Fotometria gwiazd typu RR Lyrae i SX Phe w gromadach kulistych.
  • Modelowanie własności pulsacyjnych gwiazd typu β Cephei i δ Scuti. Wyznaczanie obserwabli nieadiabatycznych oraz identyfikacja modów pulsacyjnych w tych gwiazdach.
  • Asterosejsmologia gwiazd pulsujących ciągu głównego.
  • Wyznaczanie parametrów astrofizycznych gwiazd gorących ze szczególnym wykorzystaniem obserwacji wykonanych w ultrafiolecie (np. HST).
  • Wyznaczanie składu chemicznego atmosfer gwiazd gorących.
  • Badanie zmienności fotometrycznej gwiazd w polu obserwacji satelity Kepler oraz analiza obserwacji z tego satelity.
  • Poszukiwanie i analiza pulsujących składników układów zaćmieniowych.

W dyspozycji wrocławskich astrofizyków znajduje się 60-cm teleskop Cassegraina w Białkowie wyposażony w profesjonalną kamerę CCD (Andor iKon DW432 BV), zestawy filtrów Johnsona, Strömgrena i Hα oraz układ automatycznego prowadzenia teleskopu (autoguider). Obserwacje, które wykorzystujemy w pracy naukowej wykonywane są też w innych obserwatoriach, m.in. SAAO, ESO, SSO, DDO i OHP.