Gaia wystartowała

19 grudnia 2013 r. wystartowała jedna z najważniejszych misji Europejskiej Agencji Kosmicznej, Gaia. Gaia to misja przede wszystkim astrometryczna i w tym sensie jest nastepcą misji Hipparcos, która prowadziła obserwacje w latach 1989-1993. W ciągu 5 lat planowanych obserwacji Gaia zmierzy m.in. odległości, jasności, ruchy własne i prędkości radialne ponad miliarda obiektów do jasności 20 mag, przede wszystkim gwiazd naszej Galaktyki. Efektem tych obserwacji będzie więc najdokładniejsza trójwymiarowa mapa naszej Galaktyki. Misja ta będzie miała wpływ na prawie wszystkie dziedziny astronomii. Pozwoli np. zbadać, które gwiazdy są pozostałościami mniejszych galaktyk pochłoniętych w przeszłości przez naszą Galaktykę, a tym samym poznać lepiej historię jej formowania i ewolucję dynamiczną. Pozwoli zbadać rozkład ciemnej materii. Dostarczy dokładnych odległości do cefeid i innych gwiazd używanych w definiowaniu skali odległości we Wszechświecie. Niezwykła dokładność astrometrii Gai pozwoli wykryć planety wokół innych gwiazd, ogromną liczbę brązowych karłów i planetoid w Układzie Słonecznym.

Gaia krążyć będzie na orbicie okołosłonecznej, w okolicy punktu Lagrange'a L2 układu Słońce-Ziemia. Znajduje się on około 1,5 mln km od Ziemi czyli mniej więcej czterokrotnie dalej niż Księżyc. Na tę orbitę Gaia zostanie wyniesiona za pomocą rakiety Sojuz-STB/Fregat-MT. Start nastąpił o godz. 10:12 z kosmodromu Kourou w Gujanie Francuskiej. 88 minut po starcie Gaia rozwinęła widoczną na rysunku kołową osłonę o średnicy 10,5 m. Za trzy tygodnie dotrze do punktu L2 i rozpocznie się faza testowa misji.

Jasność każdego z obiektów obserwowanych podczas misji Gaia będzie zmierzona średnio 70 razy, co pozwoli także na śledzenie zmian ich jasności. Wrocławscy astronomowie przygotowują się do tej misji, wchodząc w skład grupy roboczej do obserwacji alertów Gai (Gaia Science Alerts Working Group). Zadaniem tej grupy będzie wykonywanie naziemnych obserwacji obiektów, które Gaia odkryje jako obiekty zmienne o dużej amplitudzie. Będziemy to robić za pomocą kamery CCD i 60-cm teleskopu w Białkowie. Chodzi przede wszystkim o zjawiska o dużych amplitudach zmian, np. gwiazdy nowe, supernowe, zjawiska mikrosoczewkowania i inne.