Historia Astronomii
strona dotyczy tylko zajęć z EN
uwagi ogólne
osoby prowadząca: dr Ewa Niemczura (2/3 semestru)
termin: czwartki godz. 15:00
konsultacje: piątki 10:00-12:00 (wersja stacjonarna) lub dowolny termin (email, czat na Teams) lub termin po umówieniu (wideokonsultacja na Teams)
warunki otrzymania zaliczenia:
- aktywny udział w zajęciach - poprawne przeprowadzenie zadań obserwacyjnych i przedstawienie wyników w formie prezentacji (szczegóły poniżej w "po co i jak?")
- obecność na zajęciach - obowiązkowa na spotkaniach poświęconych prezentowaniu wyników zadań obserwacyjnych
zadania obserwacyjne i proponowane metody ich przeprowadzenia
- Wyznaczenie współrzędnych równikowych Słońca (przebiegu ekliptyki, długości roku).
Udostępniam pdf opisujący dwie możliwe metody, ale można zaproponować inne. W opisie znajdują się pytania, na które odpowiedzi należy podać w prezentacji przedstawiającej wyniki.
- Wyznaczenie podstawowych parametrów Słońca .
Materiały pomocnicze:
Udostępniam pdf opisujący jedną metodę. Oczywiście możliwe są własne metody. W podanej przeze mnie metodzie, pomiary dzielą się na pomiar średnicy kątowej Słońca
i pomiar stałej słonecznej. Dla tych pomiarów podlinkowałem powyżej dwa dokumenty pomocnicze.
- Budowa zegara słonecznego
Budowa zegara słonecznego (zegar z tarczą umieszczoną pionowo na ścianie jakiegoś budynku) – odpowiedni pdf z opisem znajduje się na powyżej.
Najlepiej, żeby ściana była ustawiona mniej więcej w kierunku S (+/- 45 stopni). Da to większe pokrycie dnia przez wskazania zegara.
W tym zadaniu oprócz przeprowadzenia odpowiednich obserwacji i obliczeń, należy zbudować zaprojektowany zegar i sprawdzić jego działanie w słoneczny dzień
(sprawdzenie wskazań godziny dla minimum dwóch momentów czasu odległych o 2-3 godz.). Sam zegar nie musi być zrobiony z trwałych materiałów. Wystarczy
kartonowa tarcza i wskazówka np. z wykałaczki.
- Wyznaczenie szerokości geograficznej. Wersja dzienna: patrz opis dla zegara słonecznego. Wersja nocna: z deklinacji gwiazd przechodzących przez zenit w miejscu obserwacji lub
z odległości zenitalnej północnego bieguna nieba (szczegóły do samodzielnego opracowania).
- Wahadło Foucaulta (wyznaczenie okresu obrotu Ziemi i przyspieszenia grawitacyjnego). Należy zaprojektować metodę pomiaru tempa rotacji płaszczyzny wahań wahadła.
po co i jak?
- Celem tej części zajęć z HA jest wyznaczenie podstawowych danych astronomicznych jak najprostszymi (domowymi) metodami pozwalającymi uzyskać rozsądnie dokładny wyniku.
- Mile widziane są własne pomyły na przeprowadzenie danej obserwacji, w tym na skonstruowanie odpowiedniego urządzenia pomiarowego.
- Niektóre materiały do przeprowadzenia zadań obserwacyjnych można dostać w naszym warsztacie. Warto tam zapytać.
- Praca nad zadaniami obserwacyjnymi odbywa się w zespołach 2-4 osobowych.
- Wszystkie osoby w zespole dostają tę samą ocenę z wykonanie danego zadania obserwacyjnego.
- Ocena końcowa jest średnią z ocen uzyskanych za każde zadanie obserwacyjne i oceny otrzymanej z części seminaryjnej prowadzonej przez prof. Tomczaka.
- Wyniki przeprowadzanych obserwacji zespół przedstawia w formie prezentacji. Prezentacja wyników odbędzie się w czasie zajęć, pewnie pod koniec kwietnia lub na początku maja.
- Prezentacja z obserwacji powinna być spójną całością z wprowadzeniem do tematu, celem obserwacji i sposobem ich przeprowadzenia, analizą zebranych
danych i podsumowaniem wyników. Mile widziana jest chociaż podstawowa analiza błędów. Warto pokazać na prezentacji instrumenty pomiarowe oraz zdjęcia wykonane w trakcie obserwacji.
- Wykresy można wykonać dowolnym oprogramowaniem służącym do tego celu, np. gnuplot lub arkusz kalkulacyjny. Wykresy powinny być czytelne,
z opisanymi osiami i legendą wyjaśniającą elementy naniesione na wykres.
- Ilustracje muszą mieć dobrą jakość umożliwiającą łatwe zapoznanie się z ich zawartością.
- Wykorzystane źródła informacji (artykuły, strony internetowe,...) powinny być podane w prezentacji.
materiały pomocnicze do zajęć